Bu gün internet həyatımızın ayrılmaz bir hissəsinə çevrilib və gündəlik işlərdən əyləncəyə qədər hər sahədə istifadə olunur.
Bu cür məlumatların əlçatanlığı üçün isə bir klik kifayət edir. Yəqin ki, çoxumuz internet resurslarından istifadə etmək istəyərkən ilk olaraq “WWW” yazdığımıza diqqət etmişik. Lakin çoxumuz bunun açılışını bilmirik.
“WWW” – Ümumdünya hörümçək toru və ya Ümumdünya Şəbəkəsi (ing. World Wide Web) internet üzərindən məlumat mübadiləsini təmin edən informasiya sistemidir.”WWW” sənədlərə və digər veb-resurslara “Hypertext Transfer Protocol” (HTTP) xüsusi qaydalarına uyğun olaraq internet üzərindən daxil olmaq imkanı verir.
Bu texnologiya, məlumat mübadiləsini sürətləndirərək insanların dünya üzrə əlaqəsini asanlaşdırır və biliyi daha əlçatan edir.Valyuta.az “WWW” haqqında daha geniş məlumatı təqdim edir:”WWW” nə deməkdir?
“WWW” (World Wide Web) – Azərbaycan dilində “Ümumdünya Hörümçək Toru” kimi tərcümə olunur və internetin ən vacib hissələrindən biridir.
“WWW” sadəcə internetin özü deyil, onun üzərində fəaliyyət göstərən veb-səhifələrdən ibarət geniş bir informasiya sistemidir.1990-cı illərdə Tim Berners-Lee tərəfindən yaradılan bu texnologiya insanların məlumat mübadiləsini tamamilə dəyişdi və dünyanın hər yerindəki məlumatları bir-biri ilə əlaqələndirdi.
Necə işləyir?”WWW” əsasən hipermətnlər (hypertext) və veb-brauzerlər vasitəsilə fəaliyyət göstərir. İnternetə qoşulmuş cihazlar veb-brauzerlər (Chrome, Firefox, Safari və s.) vasitəsilə müxtəlif saytları açır. Saytların ünvanı URL (Uniform Resource Locator) adlanır.
Məsələn, www.example.com ünvanı “WWW”in əsas elementlərindən biridir. Bu sistem HTTP və ya HTTPS protokolları vasitəsilə serverlərlə əlaqə yaradır və məlumat mübadiləsi aparır.Hər bir veb-səhifə HTML (HyperText Markup Language) dili ilə yazılır və istifadəçilərə mətn, şəkil, video kimi müxtəlif formatlarda məlumat təqdim edir.
Hipermətnlər vasitəsilə bir səhifədən digərinə keçid etmək mümkündür. Məhz bu xüsusiyyət “WWW”i ənənəvi məlumat bazalarından fərqləndirir.Bir çox üstünlükləri var. Bunlardan biri sürətli məlumat əldə etmədir. Bir neçə saniyə ərzində istənilən mövzuda informasiya tapmaq mümkündür.
Qlobal əlaqə isə dünyanın hər yerindəki insanlar arasında informasiya mübadiləsi yaradır. Bundan başqa “WWW” çoxşaxəli istifadəsi mümkündür.Təhsil, biznes, əyləncə, ünsiyyət, elektron ticarət və daha çox sahədə geniş imkanlar təqdim edir.
Sosial media, forumlar və onlayn platformalar vasitəsilə qarşılıqlı əlaqə imkanı verir ki, bu da interaktivlik yaradır.Çoxları “WWW” və İnterneti eyni anlayış hesab edir, lakin bu, səhvdir. İnternet qlobal şəbəkədir, yəni bütün cihazların bir-biri ilə bağlı olduğu infrastruktur.
“WWW” isə internet üzərində işləyən xidmətlərdən yalnız biridir. Başqa sözlə, internet olmasa, “WWW” də olmaz, amma “WWW” internetin hamısı deyil.Tarixi və inkişafıTim Berners-Lee 1989-cu ildə CERN-də (Avropa Nüvə Tədqiqatları Təşkilatı) “WWW” ideyasını irəli sürdü və 1991-ci ildə ilk veb-səhifəni yaratdı. İlk vaxtlar yalnız elmi məlumatların paylaşılması üçün nəzərdə tutulmuşdu, lakin qısa zamanda bütün sahələrdə istifadə olunmağa başladı.
Hazırda milyardlarla veb-səhifə mövcuddur və “WWW” dünya iqtisadiyyatı, təhsili və sosial həyat üçün əsas platformalardan birinə çevrilib.”WWW” müasir dünyanın ayrılmaz hissəsidir. Onun sayəsində biz saniyələr içində istənilən məlumatı əldə edir, dünyanın müxtəlif yerlərindəki insanlarla əlaqə yaradırıq. Gələcəkdə isə “WWW” daha da inkişaf edərək süni intellekt, virtual reallıq və 3D internet kimi texnologiyalarla daha interaktiv və funksional olacaq.