İlk öncə erməni dediyimiz xalqın əsl adı bütün tarixi sənədlərdə Hay kimi gedir və bu günün özündə də onlar Ermənistana Hayastan deyirlər. Haylar Qafqaza gələndən sonra burda soylu albanlara məxsus dəyərləri özününküləşdirərək erməni oldular. Ermənilərin adı tarixdə XVII əsrdən sonra səslənməyə başladı, Pyotr Rus imperiyasın qurandan sonra biz sənədlərdə erməni adının çəkilməsin görürürük. Ona qədər sadəcə Hindistan ərazisində yaşayan qaraçılar barədə ətraflı məlumatlar kifayət qədər var. Qeyd edim ki, onlar iddialar edirlər ki, qədim kitablarda guya Armenia və erməni adı var, əslində bu əsərlərin orijinalını oxuyanlar bilirlər ki, bunlar saxtakar tərcümələrdir.
Bu barədə hər dəfə müzakirə düşəndə ermənilər bunu inkar etməyə cəhd edirlər. Onlar bizi ittiham edirlər ki, sizlər bizə böhtan atırsınız. Lakin bunu biz təkcə demirik, dünya alimlərinin əsərlərində istinadlar bunu təsdiq edir. Onlara qaraçı deyən kimi dərhal tələb edirlər. Mənbə yaz. Buyurun.
Antik dövr tədqiqatçısı akademik N.Y.Marr VI əsr müəllifi Zelob Qlaka əsaslanıb qeyd edir ki, ermənilərin kökü Hindistandan bu vadiyə gəlib çıxan qaraçıların bir qolu olub.
Erməni müəllifi G. Vantsian 1901-ci ildə nəşr edilən “Erməni qaraçıları” kitabında yazır:
“Boşilər dil və din baxımından demək olar ki, ermənilərdir, ona görə də çoxları onları “qay-boşa” (erməni qaraçıları) adlandırır, lakin xarakter və adət-ənənələrinə görə çox unikal, tipik, tamamilə müstəqil xalqı təmsil edirlər”.
K.P.Patkanov: “Qaraçılar. Zaqafqaziya qaraçılarının dialektləri haqqında bir neçə söz: Boşa və Karaçi”. 1887., N.Adonts: “Ermənilərin mənşəyi haqqında”. 1911., V.P.Papaz: “Erməni Boşa” 1901, N.Y.Marr: “Qafqaz əhalisinin tayfa tərkibi”. 1920, N. Demeter, N.Bessonova, V.Kutenkova: “Qaraçıların tarixi. Yeni baxış”, 2000 və daha neçə neçə müəllif özləri təsdiq edirlər ki, Qafqaza Rusiyanın xətti ilə köçürülən və yerli xristian xalqların adlarını mənimsəyən bu millətin ilk ana vətəni Hindistandır.
Ermənilər özləri belə yazır ki, ilk erməni dövri nəşri olan “Azdarar” 1794 və 1796-cı illər arasında Hindistanda nəşr olunub və bunu yaradanlar gələcəkdə quracaqları dövlətin “Ambisiya tələsi” adlı ilk konstitusiyasını hazırlayıblar..
1984-cü ildə Moskvada çapdan çıxmış “Dünya xalqlarının məskunlaşması” kitabında da erməni, qaraçı, sinq və pəncəb dillərinin yaxın olduğu konkret əksini tapıb. Hindistanda onlara ələk düzəldənlər deyirlər. Hind dilində “ələkçi” deyiləndə məhz Rusiyanın dəstəyi ilə oranı tərk edib gedən boşalar nəzərdə tutulur. Sadəcə internet axtarış sistemlərində “mağaxaqorts” yazın, çıxacaq.
Antropologiya ilə məşğul olanlar Rus və Avropa alimlərinin əsərlərini oxuyublar. Onlar yazırlar
” Ermənilərindəri rəngi və saç quruluşu qaraçıların ana vətəni olan Şimali Hindistan tiplərinə yaxınlığı ilə seçilir”
Bu tayfa üç qola ayrılır: Yaxın Şərqə və ərəb ölkələrinə gedənlər domlar, Avropaya köç edənlər Romlar və müasir Ermənistana gələn Lomlar (boşa)
Erməni qaraçıların əsas mərkəzi Qanq çayı yaxınlığında olan Kannauc şəhəri ətrafından köç edib, Mədrəs, Kəlküttə,Racastan və Haryana ərazilərinə gediblər. Fransiz Nikolaus Finck 1907-ci ildə yazdığı “Die Sprache der armenischen Zigeuner” (Erməni qaraçılarının dili) əsəri ciddi mənbə sayılır.
“Phylogeography of Y-Chromosome Haplogroups in the Caucasus”: Bu tip genetik araşdırmalarda Ermənistan əhalisi arasındakı Hindistan mənşəli haploqruplar (məsələn, H-M82) birbaşa Boşaların varlığı ilə əlaqələndirilir. Araşdırma konkret yazır ki, bu yalnız Hindistan yarımadasına məxsusdur.
Dünyanın başqa heç bir yerli xalqında bu genə rast gəlinmir. Bu, onların “bioloji pasportu”dur və birbaşa Hindistanı göstərir.
Eyni zamanda V.M. Papazyanın 1899-cu ildə Tiflisdə dərc olunmuş “Hayeri boşanern” məqaləsi də bunu təsdiq edir. P. Qasparyanın 1966-cı ildə nəşr etdiyi “Lomavren” kitabına da baxmağı ermənilərə tövsiyyə edirəm . Daha bir ciddi mənbə, The Journal of the Gypsy Lore Society (Liverpool): Bu beynəlxalq jurnal 1900-1920-ci illərdə “The Armenian Gypsies” başlıqlı bir neçə araşdırmaları var və onlar da təsdiq edir ki, bugünkü ermənilər Hindistandakı Lom kastasından ayrılıb Ermənistana gələn qaraçı qoludur.
Son olaraq qeyd edim ki, erməni qaraçılar gəldikləri coğrafiyada yerli xalqların geyimlərini geyinsələr də, bəzi detallar və bəzək əşyaları onların qaraçı köklərindən xəbər verir.
