ABŞ-ın Azərbaycandakı keçmiş səfiri Metyu Brayza prezidentlər İlham Əliyev və Nikol Paşinyan arasında ABŞ-da gözlənilən görüşə münasibət bildirib və bəyan edib ki, təfərrüatlar və perspektivlər hələ də qeyri-müəyyən olaraq qalsa da, ölkələr arasında münasibətlərdə müsbət dəyişikliklər müşahidə olunur.
Bu arada, ictimaiyyətin diqqəti Reuters agentliyinin cümə günü ABŞ-a Cənubi Qafqazdan keçməklə strateji tranzit dəhlizinin inkişafı üçün müstəsna hüquqlar verəcək sülh çərçivə sazişinin imzalanmasının gözlənilən xəbərinə yönəlib. Nəşrin yazdığına görə, “Liderlərin cümə günü imzalayacaqları sənədlərin diqqətlə müzakirə olunmuş hissəsinə əsasən, Ermənistan ABŞ-a tranzit dəhlizinin uzunmüddətli inkişafı üçün eksklüziv xüsusi hüquqlar verməyi planlaşdırır. Dəhliz Beynəlxalq Sülh və Rifah üçün Tramp marşrutu və ya TRIPP adlanacaq”, – rəsmilər bildirib.
Onun sözlərinə görə, Tramp Nobel Sülh Mükafatını qazanmağa can atır və Bakı ilə İrəvan arasında sülh müqaviləsini fürsət kimi görür.
“Mən bilirəm ki, həm prezident Əliyev, həm də baş nazir Paşinyan mübahisəli məsələləri, xüsusilə Ermənistan konstitusiyasına Qarabağı Azərbaycanın danılmaz hissəsi kimi açıq şəkildə tanıyan dəyişiklikləri nəhayət həll etməyə hazırdırlar”, – diplomat əlavə edib.
Hazırda danışıqlarda ABŞ-ın heç bir formal rolu olmasa da, Brayza Trampın regiona şəxsi marağı olduğunu vurğulayır. O, Trampla Əliyev arasında dostluq ifadələrini də qeyd edib.
Amerikanın Ermənistan tərəfindən Zəngəzur dəhlizində müzakirə olunan iştirakına gəlincə, Brayza uzunmüddətli icarə ideyasına şübhə ilə yanaşıb: “Nəqliyyat dəhlizinin 100 il müddətinə icarəyə verilməsindən danışmaq tezdir. Ermənistan suverenlikdən imtina etməyə razı olmayacaq. Amma başqa format tapmaq olar, məsələn, o hesab edir ki, əməliyyat sazişi”.
Ekspertin sözlərinə görə, əməkdaşlığın təfərrüatları ilə bağlı müzakirələr davam edir, lakin “qapalı qapılar arxasında” aparılır və hələ də çox şey aydın deyil.
“Amerika Birləşmiş Ştatları ilə Azərbaycan arasında münasibətlərdə müsbət bir şey baş verir, dəqiq nə olduğunu anlamaq çətin olsa da. Mən bir neçə ay əvvəl prezidentin xüsusi elçisi Stiven Vitkoffun – istər Yaxın Şərqdə, istərsə də Rusiya-Ukraynada münaqişələr üzrə əsas müzakirəçisi – Bakıya səfər edəndə yaxşılaşmanın şahidi oldum. Səfər mətbuatda az-çox xəbər verilirdi ki, o, Trampın Azərbaycana kömək etməkdə maraqlı olduğunu göstərir. Ermənistan yekun sülh razılaşmasına nail olub.
“The Wall Street Journal” bu yaxınlarda məqalə dərc edərək, prezident Trampın Nobel Sülh Mükafatını qazanmaqda çox maraqlı olduğunu qeyd edib. Düşünürəm ki, o, Bakı ilə İrəvan arasında sülh müqaviləsi üzrə danışıqların gedişində şans görür.
Minsk qrupuna gəlincə, o, faktiki olaraq ləğv edilib – onun ləğvi sülh sazişinin şərtlərinin bir hissəsidir. Hazırda prosesdə ABŞ-ın heç bir rəsmi rolu yoxdur. Bununla belə, prezident Tramp, fikrimcə, iştirak etmək üçün bir yol tapmaq istərdi. İndiyədək Uitkoffun səfərindən başqa ABŞ-ın Cənubi Qafqaz siyasətində dəyişikliklə bağlı heç bir aydın əlamət yoxdur və bunu alqışlayıram. Dostluq bəyanatları da olub: əvvəlcə Bakıda və Qlobal Media Forumunda prezident Əliyevdən, sonra prezident Trampın Əliyev və Azərbaycan haqqında müsbət sözlərlə cavabı”, – Metyu Brayza yekunlaşdırıb.