The New York Times iyunun 7-də “FSB-nin məxfi sənədi deyir: Çin Rusiyanın düşmənidir” başlıqlı məqalə dərc edib. Məqalənin xülasəsi:
Məqalə FSB nin daxili sənədinə əsaslanır. Bu sənəd Çin Rusiyanın “sarsılmaz strateji tərəfdaşlığı” adı altında olsa da, KQB varisi olan rus təhlükəsizlik xidmətlərinin Çini “əsl düşmən kimi” gördüyünü ortaya qoyur .
Sənədlərdə Çin agentlərinin Rusiya ərazisində geniş casus şəbəkəsi qurmaları qeyd olunur: elmi–texniki sahələrdə, hərbi əməliyyatlar haqda məlumat toplamaq üçün rus alimləri və məmurlarla sıx əlaqə yaradılır.
FSB xüsusi əməliyyat kodu olan “Entente 4” proqramını işə salıb. Bu da Çinin casus risklərini neytrallaşdırmaq məqsədilə hazırlanıb və rus casuslarına diqqət yetirir.
Pekin həmçinin Rusiya alimlərini və mühəndislərini modern hava və kosmik texnologiyalarla tanış etmək üçün cazibədar imkanlar təqdim edir – lakin bu, həm də potensial casusluq əlaqələrinin yaradılmasıdır.
Çin Rusiyanın Ukraynadakı müharibə təcrübəsindən istifadə edərək dron və hərbi proqramlarını təkmilləşdirmək istəyir.
FSB-dən sızan məlumatlara əsasən, Çin xüsusi xidmət orqanları Rusiyanın Uzaq Şərqində, xüsusilə də sərhəd bölgələrində yerləşən ərazilərə maraq göstərir.
Daxili sənədlərdən birində qeyd olunur ki, Çin “informasiya kampaniyası” aparır, o cümlədən elmi və mədəni proqramlar vasitəsilə, bu da bəzi Rusiya ərazilərinin Çinə “tarixi məxsusluğu” haqqında təsəvvürlərin formalaşmasına səbəb ola bilər.
Bundan əlavə, FSB bildirir ki, Çin Uzaq Şərqdə yerli icmalara fəal şəkildə investisiya qoyur və nüfuz edir, bu isə gələcəkdə təsir və ya təzyiq vasitəsi kimi istifadə oluna bilər.
Rusiyanın Arktika regionunda da Çin şəbəkələri fəaliyyət göstərir – mədəniyyət və təhsil əlaqələri, həmçinin yüksək səviyyəli tədqiqatçılar vasitəsilə strateji məlumatlar toplanır .
Bu casusluq fəaliyyəti Putin hökuməti tərəfindən diplomatik cəhətdən gizlədilir – FSB ictimai çıxışlarında Çini “dost” kimi göstərsə də, praktikada rəqib kimi görür.